Wanneer je op zoek bent naar een film waar je even kunt genieten van Zuid-Europese sferen, tip ik een gouwe ouwe uit het Italiaanse filmarchief. Geschreven, geregisseerd én uitgevoerd door Massimo Troisi en met de muziek van Pino Daniele, is Ricomincio da tre een klassieker die je gezien moet hebben. Ben je het Napolitaans niet machtig, is ondertiteling geen overbodige luxe.
De film
Deze film uit 1981 was het regiedebuut van de Napolitaanse acteur Massimo Troisi en was al vrij snel een groot succes. De film vertelt het verhaal van de ietwat verlegen Gaetano (Massimo Troisi), die samen met zijn familie in San Giorgio a Cremano (Napels) woont. Op een dag besluit hij om zijn spullen te pakken en bij zijn tante in Florence te gaan wonen. Daar ontmoet hij de jonge verpleegster Marta, met wie hij een vriendschap opbouwt en op een onhandige manier probeert te versieren. Na een paar keer te hebben afgesproken, worden ze verliefd en al snel trekt hij bij haar in. Wanneer zijn goede vriend Lello uit Napels hem in het noorden heeft opgezocht, komt Gaetano tot de ontdekking dat Marta het niet zo nauw neemt met monogamie en twijfelt hij over zijn toekomst met haar en in het noorden van het land.
De film is gevuld met bijzondere, soms vreemde ontmoetingen en humoristische situaties die voortdurend een glimlach op je gezicht zullen toveren. Ricomincio da tre is een aaneenschakeling van fantastische, unieke scènes waar je nu, bijna veertig jaar later, nog steeds enorm hard om kunt lachen.
Opnieuw…vanaf drie
De dialoog waar de film zijn naam aan te danken heeft, is legendarisch en toont nogmaals de grootsheid aan van de persoon die Massimo Troisi was. Hij was zonder twijfel een uitzonderlijke artiest die met zijn befaamde uitspraken niet snel vergeten zal worden.
Gaetano: Chello ch’è stato è stato… Basta, ricomincio da tre! – Dat wat is geweest, is geweest. Klaar, ik begin bij drie!
Dialoog tussen Gaetano (Massimo Troisi) en Lello
Lello: Da zero… – Bij nul…
Gaetano: Eh?
Lello: Da zero: ricominci da zero. – Bij nul: Je begint bij nul
Gaetano: Nossignore, ricomincio da… cioè… Tre cose me so’ riuscite dint’a vita, pecché aggi’a perdere pure chelle? Aggi’a ricomincià da zero? Da tre! – Nee meneer, ik begin bij…ik bedoel…drie dingen zijn mij gelukt in het leven, waarom moet ik die ook nog eens verliezen? Waarom moet ik bij nul beginnen? Bij drie!
Genialiteit
Voor mij persoonlijk brengt deze film de genialiteit van de artiest Troisi goed in beeld. Dat blijkt wel uit het feit dat grappen uit deze film tot op de dag van vandaag verteld worden en zelfs bij de jongere generatie bekend zijn. Op een humoristische manier combineert hij ironie en kwetsbaarheid, op een wijze die doet denken aan de grote Napolitaanse acteurs Eduardo De Filippo en Totò. Onlangs werd er in de Napolitaanse volkswijk Rione Sanità een schitterend stukje street art gepresenteerd waar deze drie grootheden in zijn afgebeeld, omringd door andere elementen die centraal staan in de Napolitaanse cultuur.
De dialogen in de film zijn fantastisch en in het bijzonder door Troisi zelf op uitzonderlijke wijze verwoord en vorm gegeven. Zijn natuurlijke manier van acteren en zijn onschuldige voorkomen zorgen ervoor dat je hem, in welke rol dan ook, al snel in je hart sluit en meeleeft met het personage dat hij neerzet. Ook het personage van de verlegen Gaetano weet hij, met zijn kenmerkende stem, pure manier van acteren en gevatte humor, op een briljante manier te vertolken.
La vita è bella
Hoewel de acteur op 4 juni 1994 in zijn slaap overleed aan de gevolgen van een hartstilstand, is hij nog steeds niet vergeten. In Napels en omgeving zijn de hommages aan Troisi ontelbaar en is zijn werk een eindeloze bron van inspiratie voor de volgende generatie. Goede vriend en collega Roberto Benigni had een bijzondere band met Massimo en droeg na zijn dood een schitterend gedicht aan hem op. Bovendien heeft Benigni scènes uit Ricomincio da tre verwerkt in zijn wereldberoemde film La vita è bella om op deze wijze zijn overleden vriend op het witte doek te kunnen eren.
De film is onder andere verkrijgbaar op dvd via Amazon Nederland. Wanneer je echter in Italië bent, ga dan langs bij de bekende boekhandel La Feltrinelli waar je grote kans hebt om deze klassieker te scoren.
Dit artikel bevat affiliate links.