Een bezoek aan Pompeii is voor velen een droom die werkelijkheid wordt. De opgravingen vormen een bijzondere herinnering aan een periode dat Pompeii een levendige en bruisende stad was. Wanneer je door de straten van Pompeii wandelt en de imponerende vulkaan Vesuvius op de achtergrond stilzwijgend op de stad neerkijkt, is dat soms moeilijk voor te stellen. Al struinend over de eeuwenoude straatstenen van Pompeii zul je zo nu dan vast proberen een voorstelling te maken van wat er zich op 24 oktober 79 hier heeft afgespeeld. Het was op deze dag dat een uitbarsting van de Vesuvius een einde maakte aan deze bloeiende stad en Pompeii van de kaart werd geveegd.
In dit artikel licht ik een aantal bezienswaardigheden uit, ik vertel over de bereikbaarheid vanuit Napels en omgeving, waar je rekening mee moet houden wanneer je rond wilt dwalen langs eeuwenoude overblijfselen van het indrukwekkende Pompeii en hoe je een dagtrip combineert met een bezoek aan de vulkaan Vesuvius.
Waar ligt Pompeii
De stad Pompeii ligt ten zuidoosten van Napels. De opgravingen van Pompeii zijn verdeeld over verschillende ingangen, waardoor bezoekers verschillende delen van de stad kunnen verkennen. De hoofdingang van de site is Porta Marina, gelegen aan de zuidkant. Dit is een van de drukste ingangen, op een paar minuten lopen van het station van de Circumvesuviana en nabijgelegen parkeerplaatsen. De andere ingangen zijn Piazza Anfiteatro en de ingang aan het Piazza Esedra.
Bereikbaarheid Pompeii
Vanuit Napels
Pompeii is vanuit Napels het makkelijkst te bereiken met de Circumvesuviana. Deze lijn verbindt een groot gebied rondom de stad en heeft meerdere treinen met verschillende bestemmingen, waaronder Pompeii. Na een rit van veertig minuten stap je uit bij de halte Pompei Scavi – Villa dei Misteri die op een steenworp afstand van de ingang van de site ligt.
Je kunt ook de regionale trein vanuit Napels naar Pompeii nemen, deze doet er ongeveer veertig minuten over. Vanaf het treinstation is het een wandeling van tien minuten om de ingang van de opgravingen aan het Piazza Immacolata te bereiken. De ingang van Porta Marina ligt een stukje verder. Vanaf het station doe je er te voet ongeveer twintig minuten over.
Let op: selecteer voor deze optie als eindbestemming Pompei. Trenitalia biedt namelijk ook een combi-ticket aan waarmee je de trein met de bus combineert (je selecteert voor deze optie als eindhalte Pompei Scavi). Je betaalt iets meer voor dit kaartje maar bekijk of deze optie voor jou handig is. Je moet op het station namelijk ruim twintig minuten wachten op de bus die je vervolgens in tien minuten naar de ingang van Porta Marina brengt. Wanneer je goed ter been bent, is de afstand prima te voet te overbruggen.
Vanuit Sorrento
Ook vanuit Sorrento is de Circumvesuviana de eenvoudigste manier om in Pompeii te komen. De trein doet er vanuit Sorrento ongeveer veertig minuten over.
Vanuit Salerno
Verblijf je in Salerno, maak dan gebruik van de regionale trein. Voor een paar euro zit je binnen veertig minuten in Pompeii en wandel je vanaf het station naar de dichtstbijzijnde ingang aan het Piazza Immacolata. Ook voor de treinreis vanuit Salerno geldt dat je een combi-ticket aan kunt schaffen. Bij het treinstation in Pompeii stap je op de bus om vervolgens bij de ingang van de opgravingen uit te stappen.
Kaarten
De opgravingen van Pompeii staat bij veel mensen hoog op het lijstje wanneer ze de regio Campania bezoeken. Je doet jezelf een plezier wanneer je vooraf kaarten online koopt en zo de lange rij voor de biglietteria kunt vermijden. Wil je graag met een Nederlandstalige gids deze oude stad ontdekken? Boek dan jouw tour via deze link.
Nieuwe regels voor bezoek aan Pompeii
Vanaf 15 november 2024 worden de toegangsregels voor het Archeologisch Park van Pompeii aangepast. Alle bezoekers dienen voortaan een gepersonaliseerd ticket op naam te kopen, zowel online als bij de kassa. Dit betekent dat je bij de ingang een geldig identiteitsbewijs moet tonen. De maatregel is ingevoerd om het aantal bezoekers beter te beheren en om de ervaring te verbeteren.
Er is een dagelijkse limiet ingesteld van twintigduizend bezoekers. In de drukke zomerperiode, van 1 april tot en met 31 oktober, worden de toegangskaarten verdeeld over tijdslots om de drukte te spreiden:
- Ochtend (9:00 – 12:00): Maximaal 15.000 bezoekers, met 12.000 voor het Pompei express-ticket en 3.000 voor het Pompei+ ticket.
- Middag (12:00 – 17:30): Maximaal 5.000 bezoekers, verdeeld over 3.000 Pompei express-tickets en 2.000 Pompei+ tickets.
De nieuwe maatregelen volgen op een recordzomer met meer dan vier miljoen bezoekers en pieken van zesendertigduizend bezoekers op gratis toegangsdata. Het doel van deze veranderingen is niet alleen de drukte te verminderen, maar ook om de bezoekerservaring te verbeteren en de historische site te beschermen.
Bezienswaardigheden Pompeii
In 1748 begon werd met de opgravingen begonnen. Inmiddels is zestig procent van het oude Pompeii opgegraven, wat betekent dat er nog geregeld nieuwe schatten aan het licht komen. Tot de meest recente vondsten behoren een triomfwagen met erotische versieringen en La stanza degli schiavi, de slavenkamer. Deze ruimte kwam in Civita Giuliana aan het licht, een villa in een buitenwijk ten noorden van Pompeii waar eerder andere vondsten werden gedaan. Het gaat om een kleine ruimte met bovenin slechts een klein raampje en er waren verschillende bedden aanwezig waardoor onderzoekers vermoeden dat hier een tot slaaf gemaakte familie woonde. Hieronder volgt een lijstje met andere interessante bezienswaardigheden in Pompeii.
Amfitheater
Het amfitheater in Pompeii werd rond zeventig voor Christus gebouwd en is hiermee het oudste amfitheater van het Romeinse rijk. Het theater bood plaats aan twintigduizend toeschouwers die getuigen wilden zijn van gevechten tussen gladiatoren die zo nu en dan uit de hand liepen. In het jaar 59 brak er een bloedige vechtpartij uit tussen de bezoekers uit Pompeii en toeschouwers uit het nabijgelegen Nuceria (tegenwoordig het gebied dat Nocera Superiore en Nocera Inferiore omvat). Na dit incident besloot men het amfitheater voor een lange periode te sluiten. Door de aardbeving in het jaar 62 liep het bouwwerk flink wat schade op en werd daarom volledig gerenoveerd om daarna weer te worden geopend voor het publiek. Door de bekende uitbarsting van de Vesuvius in 79 werd het theater bedekt met een dikke laag as en brokstukken om vervolgens pas in 1748 weer aan het licht te komen.
Via dell’Abbondanza
De Via dell’Abbondanza was de belangrijkste decumano (hoofdstraat) van het oude Pompeii waar winkels, werkruimtes, eettentjes en appartementen waren gevestigd. Je kunt een blik werpen in een thermopolium, een ruimte waar eten werd bereid en inwoners binnenwipten voor een maaltijd, vaak omdat ze zelf geen keuken hadden.
Aan de Via dell’Abbondanza 7 bevindt zich de fullonica di Stephanus, een oude Romeinse wasserette en bovendien een van de best bewaarde van Pompeii. Na de aardbeving van 62 werd een atriumwoning omgevormd tot wasserette waarvoor de nodige aanpassingen werden gedaan. In de fullonica werden kledingstukken gereinigd maar was de ruimte ook bestemd voor het afwerken van stoffen.
Casa del Menandro
Het Casa del Menandro beslaat bijna achttienhonderd vierkante meter en werd tussen 1926 en 1932 opgegraven. Het is een typisch voorbeeld van een optrekje dat toebehoorde aan een welgestelde familie. Het imposante huis was voorzien van een klein thermencomplex en omvat verder een zuilengalerij en een atrium versierd met fresco’s van scènes uit de Ilias en Odyssee. In het huis is een afbeelding van de Griekse dichter en toneelschrijver Menander gevonden, waar het bouwwerk zijn naam aan te danken heeft.
Forum
Het Forum van Pompeii was het politieke, economische en religieuze centrum van de stad waar het dagelijks leven zich afspeelde. Rond het plein waren de belangrijkste bouwwerken te vinden, van ruimtes waar handel werd gedreven tot gebedshuizen en gebouwen waar het stadsbestuur zich had gevestigd. Rijen winkels werden afgewisseld met belangrijke religieuze bouwwerken zoals de tempel van Apollo en de tempel van Jupiter. In tegenstelling tot andere Romeinse fora was de rij met erebeelden hier niet in het midden geplaatst maar stonden deze aan de zijkant (noordkant) van het forum. De beelden die oorspronkelijk op de voetstukken schitterden, waaronder die van Keizer Augustus, zijn nooit teruggevonden. Waarschijnlijk waren de meeste beeldhouwwerken veilig opgeborgen en in afwachting om gerestaureerd te worden nadat Pompei in 62 door een aardbeving was getroffen.
Casa del Poeta Tragico
Het Casa del Poeta Tragico waarborgt misschien wel een van de bekendste mozaïeken die Pompeii kent. Bij de hoofdingang schittert een hond met daaronder de woorden Cave Canem (pas op voor de hond). De rest van de woning was ook rijkelijk versierd met kostbare mozaïeken en schilderingen van scènes uit de Griekse mythologie. Deze werken zijn niet meer in het huis te bewonderen maar worden bewaard in het Archeologisch Museum van Napels.
Casa del Fauno
Casa del Fauno strekt zich uit over ruim drieduizend vierkante meter en wordt tot een van de grootste huizen van Pompei gerekend. Het huis telt twee atriums en twee zuilengalerijen met daaromheen kamers die voor verschillende doeleinden werden gebruikt. In het midden van het atrium staat een kopie van het beeld van een dansende faun waar het huis zijn naam aan te danken heeft. Het originele beeld van de faun bevindt zich in het National Archeologisch Museum van Napels, evenals het indrukwekkende mozaïek dat in de woonkamer tussen de eerste en twee zuilengalerij werd opgedoken. In het huis ligt er nu een kopie van het mozaïek dat oorspronkelijk in de tweede eeuw voor Christus werd ingelegd waarop de veldslag tussen Alexander de Grote en de Perzische koning Darius wordt afgebeeld.
Casa dei Vetti
Recent werd het beroemde Casa dei Vetti weer geopend voor het publiek. De woning bleef twintig jaar gesloten voor nieuwsgierige bezoekers om door een groot leger aan experts aangepakt te worden. Zo werden onder andere waslagen van fresco’s verwijderd (een methode die in het verleden werd gebruikt om de fresco’s te beschermen maar juist schadelijk bleek voor de schilderingen) en werd de tuin met zuilengalerij onder handen genomen. Het Casa dei Vetti werd tussen 1894 en 1896 opgegraven en was hoogstwaarschijnlijk eigendom van twee vrijgelatenen die door de wijnhandel een goed vermogen hadden vergaard.
Villa dei Misteri
Villa dei Misteri ligt aan de rand van Pompeii en dankt zijn naam een fresco dat drie muren van de woning bedekt. Op de schildering zijn onder andere faunen, gevleugelde figuren en vrouwen afgebeeld die een mysterieus ritueel uit lijken te voeren. Onderzoekers vermoeden dat het een inwijding van een bruid in een Grieks-Romeinse mysteriecultus betreft, maar er zijn verschillende interpretaties van de fresco’s waardoor de daadwerkelijke betekenis een mysterie blijft.
Bereikbaarheid Vesuvius vanuit Pompeii
Wanneer je na een bezoek aan Pompeii ook de fascinerende vulkaan van dichtbij wilt bekijken, dan zijn er diverse opties. In de buurt van de opgravingen vertrekt er een stadsbus van maatschappij EAV die naar de ingang van het park rijdt. Een andere mogelijkheid is om een plekje te reserveren in de bus van Busvia del Vesuvio. Voor €22,- word je naar de Vesuvius gebracht waar je onder begeleiding van een ervaren gids naar de Gran Cono wandelt. Na het bezoek word je weer naar Pompei gebracht. De toegang tot de Vesuvius is inbegrepen in de prijs.
Zit je liever zelf achter het stuur dan kun je ook met de auto de Vesuvius bereiken. Tegen betaling parkeer je de auto op de bijbehorende parkeerplaats die wordt beheerd door Parcheggio Vesuvio (vooraf online reserveren is aan te raden). Vanaf hier gaat er een betaalde shuttlebus naar de ingang. Aangezien het pad van de parkeerplaats naar de ingang bergopwaarts gaat, is het nemen van de shuttle aan te raden.
Kaarten Vesuvius
Toegangskaarten voor de Vesuvius zijn enkel online verkrijgbaar. Er is geen loket aanwezig voor de kaartverkoop. Koop vooraf een toegangsbewijs om vervolgens de route te volgen naar de krater die eindigt bij de Gran Cono. In het artikel Vesuvius – de fascinerende vulkaan bij Napels lees je nog veel meer over een bezoek aan de vulkaan.
Activiteiten in de buurt van Pompeii en de Vesuvius
Naast de opgravingen van Pompeii en een kijkje in de krater van de vulkaan Vesuvius zijn er andere activiteiten die een leuke aanvulling zijn voor een dagtrip. Je kunt onder andere een bezoek brengen aan een wijnboerderij voor een wijnproeverij aan de voet van de vulkaan. Ben je liever sportief bezig, hijs jezelf dan in het zadel voor een paardrijtocht op de flanken van de Vesuvius.
