Het wereldberoemde Amalfi heeft een bewogen verleden. Van de negende tot de twaalfde eeuw was het de eerste maritieme republiek van Italië en de machtigste van zijn tijd. Maar ook na de gloriedagen van de republiek bleef Amalfi zich ontwikkelen. Het kustplaatsje werd een van de eerste plekken in Europa waar papier werd vervaardigd, een ambacht dat tot op de dag van vandaag voortleeft. In het Museo della Carta, het Papiermuseum van Amalfi, stap je terug in de tijd en ontdek je van dichtbij hoe dit eeuwenoude proces nog steeds in stand wordt gehouden.

Papierproductie in de Valle dei Mulini

Achter Amalfi, in de Valle dei Mulini (de vallei van de Molens), was papierproductie eeuwenlang een van de belangrijkste ambachten. De productie begon waarschijnlijk rond de twaalfde of dertiende eeuw, mogelijk dankzij Arabische invloeden die de techniek naar het westen brachten. Amalfi bleek een ideale locatie: niet alleen werd de kennis van het papier maken snel meester gemaakt, maar de stad beschikte ook over de juiste grondstoffen en technieken om papier van uitzonderlijke kwaliteit te produceren. De papiermolens in de vallei werden aangedreven door het water van de rivier Canneto, die tussen citroenboomgaarden en kleine watervallen door de heuvels stroomt.

De Amalfitanen gebruikten geen houtpulp zoals bij modern papier, maar witte lappen en doeken van linnen, katoen en hennep. Deze werden in grote hamermolens tot pulp vermalen, waarna het papier met de hand werd geschept en op natuurlijke wijze werd gedroogd.

Het papier van Amalfi werd door de eeuwen heen gebruikt voor officiële documenten, huwelijksaankondigingen en zelfs uitnodigingen van de rechtbank. Tot op de dag van vandaag maakt het Vaticaan er gebruik van voor correspondentie.

Het Museo della Carta: het proces van dichtbij bekijken

Op slechts een paar minuten lopen van het centrum van Amalfi ligt het Museo della Carta, gevestigd in een voormalige papiermolen uit de dertiende eeuw. Hier krijg je niet alleen een kijkje in de geschiedenis, maar zie je ook met eigen ogen hoe papier op traditionele wijze wordt gemaakt.

Tijdens een rondleiding wandel je langs de oude watermolens, indrukwekkende houten persen en de handgeschepte vellen die in verschillende stadia van het droogproces hangen. De gids laat zien hoe de hamers ooit door waterkracht werden aangedreven en hoe het papier met behulp van metalen zeven in vellen werd gegoten.

Daarnaast herbergt het museum enkele bijzondere machines die nog steeds werken. Zo zie je onder andere de houten hamermolens, aangedreven door een hydraulische watermolen, waarmee de vezels werden fijngestampt. Ook kun je de Olandese-machine bewonderen, die op 18 november 1745 werd geïnstalleerd en het verwerkingsproces versnelde. Verder zijn er persen uit de achttiende eeuw te zien, waarmee overtollig water uit de papieren vellen werd geperst. Ten slotte is er de continumachine, een latere uitvinding waarmee papier op rollen werd geproduceerd.

Een van de hoogtepunten van een bezoek is dat je zelf de handen uit de mouwen mag steken. Je kunt je eigen vel Carta di Amalfi maken, precies zoals dat eeuwen geleden gebeurde. De unieke textuur en lichte onregelmatigheden van het handgemaakte papier maken duidelijk waarom dit ambacht zo bijzonder is.

Een bezoek aan het Papiermuseum

Het Museo della Carta biedt een fascinerend inkijkje in een ambacht dat Amalfi mede op de kaart heeft gezet. Het is een plek waar geschiedenis tastbaar wordt, waar je de geur van nat papier ruikt, de machines in werking ziet en zelfs een stukje van deze eeuwenoude traditie mee naar huis kunt nemen. In de museumwinkel vind je namelijk een breed assortiment handgemaakt papier, schrijfaccessoires en souvenirs, perfect om een uniek aandenken aan je bezoek mee te nemen.

Praktische informatie

Het museum bevindt zich aan de Via delle Cartiere, 23 en is het hele jaar door geopend, met wisselende openingstijden per seizoen. Als je zeker wilt weten of je het museum kunt bezoeken, kijk dan vooraf even op de officiële website. De toegangsprijs voor een rondleiding bedraagt € 7,00 per volwassene en € 6,00 per kind.

Amalfi met een Nederlandstalige local

Wil je meer schatten ontdekken tijdens je bezoek aan Amalfi? Boek dan de Nederlandstalige Amalfi & Atrani Tour om juweeltjes te ontdekken waar de meeste toeristen aan voorbij gaan! Je wordt meegenomen op een lokale ontdekkingsreis, waarbij je de verborgen schatten van deze prachtige kustplaatsen kunt verkennen en een dieper inzicht krijgt in de rijke geschiedenis en cultuur van de regio.

Meer tips voor de Amalfikust

De mooiste tips voor de Amalfikust heb ik verzameld in de digitale reisgids 100 tips voor de Amalfikust. Hierin neem ik je mee naar ‘mijn’ Amalfikust en deel ik persoonlijke tips zodat ook jij de magie van dit gebied kunt ervaren. Van leuke adressen voor een heerlijke koffie tot verhalen waar je de ziel van de Amalfikust daadwerkelijk leert kennen. De gids biedt alle inspiratie die je nodig hebt voor een trip naar dit magische stukje Italië.

Meer informatie over de Amalfikust vind je in onderstaande artikelen:

• Belvedere di Paipo – Panoramisch uitzicht en wandelroute aan de Amalfikust
• De Amalfikust met kinderen: tips en info
• Drukte aan de Amalfikust
• Wat je moet weten over de Amalfikust
• De beste tips voor een dag Positano
• De meest gestelde vragen over de Amalfikust