Bij de meeste mensen staat een bezoek aan het bekende Pompeii op hun lijstje wanneer zij de regio Campania bezoeken. Terecht, want het is een zeer indrukwekkende plek waar veel te zien is en je meer te weten komt over de indrukwekkende geschiedenis van dit stukje Italië. Het kleinere Ercolano (Herculaneum) verdient echter ook een plekje op het lijstje.
In dit artikel licht ik een aantal bezienswaardigheden uit, ik vertel over de bereikbaarheid vanuit Napels en omgeving, waar je rekening mee moet houden wanneer je een bezoek aan de opgravingen wilt brengen en hoe je een dagtrip combineert met een bezoek aan de Vesuvius.
Uitbarsting Vesuvius
Door de beruchte uitbarsting van de Vesuvius in het jaar 79 na Christus werd het stadje Ercolano bedekt door een dikke laag lava, as en modder. Dit in tegenstelling tot de stad Pompeii, die werd bedekt door as en puimsteen. De meeste inwoners van het oude Ercolano wisten op tijd de stad te verlaten en er zijn hier dus aanzienlijk minder slachtoffers gevallen dan in Pompeii. Wel werden er in 1982 in de boothuizen langs de oude kustlijn resten van zo’n driehonderd slachtoffers gevonden die helaas niet op tijd wisten te ontkomen. Deze boothuizen bevinden zich tegenwoordig in het park met de andere opgravingen en liggen niet meer direct aan de kust. Door de uitbarsting kwam de kustlijn namelijk kilometers verderop te liggen.
Opgravingen
Pas in 1709 kwamen de eerste resten van de stad aan het licht. Dit gebeurde bij toeval bij het slaan van een waterput. De verdere opgravingen van de stad gebeurden via ondergrondse gangen, onder koning Karel van Bourbon. Veel van de kostbaarheden die werden aangetroffen tijdens deze opgravingen, liet hij in zijn paleis plaatsen. Later werden deze schatten geschonken aan het Nationaal Archeologisch museum van Napels.
Bezienswaardigheden van Ercolano
Door de hete lava die veel houten bouwelementen heeft doen verkolen, zijn van de meeste huizen in Ercolano ook de bovenverdiepingen bewaard gebleven. Hierdoor kun je een zeer goed beeld krijgen van hoe de huizen er in die tijd uit hebben gezien. Niet alleen bouwconstructies maar ook meubels zijn hierdoor bewaard gebleven en is er van de rijke inrichting van de huizen veel teruggevonden. Zo zijn er beelden in brons en marmer gevonden en zijn er nog steeds goed bewaarde fresco’s en mozaïeken te bewonderen. Een voorbeeld van zo’n fresco is de afbeelding van Hercules, Juno en Minerva in de hal van het Collegio degli Augustali, een religieus gebouw.
Voor de mooiste wandmozaïeken moet je in het huis van Neptunus en Amphitrite zijn waar onder andere Neptunus en zijn vrouw zijn afgebeeld.
Naast de verschillende huizen die je kunt bezoeken, waarborgt Ercolano nog een aantal andere schatten. Zo vind je hier een Palestra, een sportveld dat aan drie kanten is omgeven door een zuilengalerij met in het midden een bassin in de vorm van een groot kruis. In het midden van dit bassin staat een beeld van Hydra van Lerna, een verwijzing naar de stichter van deze stad – Hercules – die dit monster had verslagen. De ruimtes aan de straatkant waren bestemd voor werkplaatsen en winkels.
Er zijn twee badhuizen teruggevonden, waarvan de Terme Suburbane waarschijnlijk het best bewaarde badhuis uit de Romeinse tijd is. De Terme del Foro is een iets ouder badhuis dat midden in de stad lag, in de nabijheid van het forum. Dit badhuis was voor zowel mannen als vrouwen toegankelijk en beschikte dan ook over gescheiden ingangen en ruimtes. De vrouwenafdeling was iets kleiner dan die van de mannen. Waar de vrouwen het moesten doen met een kleedruimte, een lauw bad (tepidarium) en een heet bad (caldarium), was er bij de mannenafdeling ook nog ruimte voor een rond koud bad (frigidarium).
Compacter
Doordat Ercolano een stuk kleiner is dan Pompeii, trekt het over het algemeen ook minder toeristen aan. Juist dit is een van de redenen waarom het zeer aantrekkelijk is om hier de opgravingen te bekijken. Dat het hier over het algemeen een stuk rustiger is, geeft jou namelijk de kans om goed tot je door te laten dringen welke tragedie zich hier heeft afgespeeld op het moment dat de Vesuvius een einde maakte aan deze ontwikkelde stad. Daarnaast is het juist een enorm voordeel dat de stad compacter is omdat het jou in de gelegenheid stelt om op je gemak veel van het moois te bewonderen. De goed bewaarde fresco’s en gebouwen laten je even terug gaan in de tijd terwijl je dwaalt van door de straten van een eens zo levendige stad.
Archeologisch Museum Napels
Het bezoek aan Ercolano maak je compleet met een bezoek aan het Archeologisch Museum in Napels. Hier hebben ze een rijke collectie met voorwerpen uit zowel Ercolano en Pompei. Zo is er een zaal met een deel van de bronzen beelden die zijn gevonden bij Villa dei Papiri, een villa die net buiten de stadsmuren van Ercolano per toeval werd ontdekt.
Bereikbaarheid Ercolano
Vanuit Napels
Vanuit Napels is Ercolano het makkelijkst te bereiken met de Circumvesuviana. Deze lijn verbindt een groot gebied rondom de stad en heeft meerdere treinen met verschillende bestemmingen, waaronder Ercolano. Vanaf het centraal station in Napels is het een rit van een kleine twintig minuten. Je stapt uit bij de halte Ercolano Scavi en wandelt binnen vijf minuten naar de ingang van het park.
Vanuit Sorrento
Ook vanuit Sorrento is de Circumvesuviana de eenvoudigste manier om Ercolano te bezoeken. De trein doet er vanuit Sorrento ongeveer een uur over.
Vanuit Salerno
Verblijf je in Salerno, maak dan gebruik van de regionale trein. De rit duurt een uur en je stapt uit bij de halte Portici – Ercolano. Het is vanaf het treinstation ongeveer vijfentwintig minuten lopen om bij de ingang van het park te komen. Wanneer je een wandeling niet ziet zitten, kun je bus 177 nemen die na een ritje van ongeveer dertien minuten in de buurt van het park stopt.
Let op: Bij het kopen van een treinkaartje krijg je ook de optie om als eindbestemming Ercolano Scavi te selecteren. Dit alternatief leidt je echter via Napels naar Ercolano waardoor je er een stuk langer over doet en bovendien in sommige gevallen meerdere malen over moet stappen.
Toegangskaarten
Hoewel Ercolano minder druk wordt bezocht dan het nabijgelegen Pompeii, is het altijd aan te raden om vooraf kaarten te kopen. In sommige maanden en op sommige dagen kan het drukker zijn dan normaal en kan er zich een lange rij vormen bij het loket. Om de rij te vermijden en tijd te besparen, kun je het beste online al een kaartje aanschaffen.
Vesuvius bezoeken
Vanaf het Circumvesuviana-station van Ercolano is het ook mogelijk om met een bus van Vesuvio Express de Vesuvius op te gaan. Dit is een leuke excursie om de dag compleet te maken. Je kunt kiezen voor enkel de retourrit, handiger is het buskaartje waarin een retour is inbegrepen, de toegang tot het Vesuvio Nationaal Park en een rondleiding met gids. Net als voor de entreekaarten tot het park, doe je er goed aan om deze vooraf online te reserveren.
Wanneer je vanuit Ercolano met eigen vervoer richting de Vesuvius gaat, vergeet dan niet om vooraf een kaartje voor het park te kopen. Er is geen loket aanwezig waar je een kaartje kunt kopen en het bereik met de telefoon bij de ingang is minimaal tot niets.
